Helpen taalapps bij het leren van een vreemde taal? Ik nam de proef op de som en zet de voor- en nadelen op een rij.
Er zijn drie levensfasen waarin je een nieuwe taal kunt leren. De eerste is meertalige opvoeding van jongs af aan. Kinderen maken met nieuwsgierigheid kennis met nieuwe woorden en grammatica, en leren de vreemde taal zo alsof ze niet beter weten. Op de middelbare school wordt het al een stukje zwaarder: puberkwellingen staan in de weg van het in ons hoofd stampen van woordenlijsten, en grammatica leren blijkt een stuk moeilijker dan tien jaar eerder.
Echt moeilijk wordt het wanneer je een nieuwe taal probeert te leren wanneer je eenmaal volwassen bent. Weinig tijd, veel afleiding en beperkte motivatie zijn de grootste hindernissen. In die derde periode zag ik mezelf naar Spanje verhuizen, zo’n drie jaar geleden. Hola en Adios bleken een magere taalkundige basis, dus was het noodzakelijk om aan mijn taalkennis te gaan werken. Als software-redacteur overwoog ik natuurlijk een virtuele leraar op mijn iPhone en iPad. Maar is dat wel zo slim?
Babbel: wil een goede vriend zijn, maar faalt daarin
Babbel heeft een goede structuur. Het categoriseert zijn lessen op basis van voedsel, sport, gezondheid en andere thema’s, en vult zijn lessen aan met de nodige afbeeldingen en juiste uitspraak van woorden. Het leert je een basiswoordenschat en dankzij een handige manager houd je bij hoe ver je bent.
Maar heb ik Spaans geleerd dankzij Babbel? Nee. Al gauw raakte ik mijn interesse kwijt en onlangs startte ik de applicatie weer eens op, om slechts een lege manager te vinden. Babbel maakt twee fouten: het zet leerlingen onder druk en de manager vult automatisch met elke nieuw gestarte les. Selectieve depressie maakte plaats voor berusting en ik legde Babbel weer weg.
Duolingo: hardnekkig doch narcistisch
Duolingo is speelser opgebouwd dan Babbel. Met punten en prestaties beloont de app jouw leerproces en ga je zelfs de concurrentie aan met vrienden. Een deel van de beloning is het vrijspelen van nieuwe lessen. Woorden zijn daarnaast ingebed in een context, zodat woordbetekenis tegelijk wordt getraind met vervoeging en toepassing. Beeld helpt je woorden onthouden en alle teksten zijn vergezeld van audio, zodat je direct de juiste uitspraak leert.
Hoewel Duolingo een beter concept hanteert dan Babbel, heeft de dienst een hogere instapdrempel: de app is enkel beschikbaar in het Engels. Ben je niet goed in die taal, dan zul je dus ook de vertaling nog eens moeten vertalen – geen optimale uitgangspositie. De speelse vormgeving en beloningssysteem zijn leuk, maar kunnen averechts werken. Tijdens een zakenreis bijvoorbeeld moest ik de app even laten rusten en verloor ik punten. En mijn motivatie.
Motivatie per mail: goed, maar niet genoeg
Duolingo werkte voor mij echter wel beter dan Babbel, omdat de speelse aanpak leidde tot minder stress. De grote fout is echter dat Duolingo blijft hameren op herhaling, waardoor je te weinig vooruitgang boekt. Nieuwe stof houdt het hoofd fris, iets dat Duolingo lijkt te vergeten.
Download Duolingo voor Android
iVocabulary: digitale woordenschat voor de vuilnisbak
Een probleem met bovenstaande (en veel andere) apps: ze bieden enkel voorgekauwd materiaal. Om op mijn eigen voorwaarden te leren en een eigen woordenboek op te bouwen ging ik daarom aan de slag met iVocabulary. Bugs in de export en import op mijn mobiele apparaten en een vervelend menu verpestten te lol al gauw en ik concludeerde: iVocabulary is zonde van het geld.
Sommige apps zijn nuttig
Was mijn taalkundige app-excursie een teleurstelling over de hele linie? Nee, want met een aan aantal apps heb ik echt wat geleerd en ik gebruik ze nog regelmatig. Het gaat dan boven alles om woordenboekapps. Ik wil bijvoorbeeld mijn dict.cc plus-app voor geen goud meer missen. Een goede tip daarnaast is Verbforms Español. De app wordt geleverd met een enorme lijst Spaanse werkwoorden, inclusief vervoeging. De eindeloze parade aan onregelmatige werkwoorden kun je groepen in lijsten. Ik gebruik de app regelmatig als referentiepunt. Verforms is ook beschikbaar in andere talen.
Conclusie: Leren met apps is als leren met mensen, maar erger
Motivatie is de sleutel tot succesvol een taal leren. En hier falen de meeste apps. Net als de meeste anderen was ik als scholier nooit fan van tentamens en lessen, maar deze controles zijn een nuttig middel ter controle en ter motivatie. Hoe moeilijk het echter is om een app-gebruiker aan het studeren te houden blijkt wel.
Duolingo lijkt het in ieder geval te begrijpen. Via gamification leert het je op een speelse wijze een nieuwel taal, door punten te geven en e-mails te sturen ter herinnering. Dit is denk ik de richting die taalapps moeten volgen en als Duolingo zichzelf niet zo serieuus zou nemen zou die app ook zeer geslaagd zijn.
Verrassend genoeg bleken de apps zonder leerdoel echter het meest bruikbaar: de woordenboekapps. Die zijn van alle tijden en blijken ook nu een handig hulpmiddel in taalkundige nood.
Welke apps gebruik jij bij het leren van een nieuwe taal?
